Gà chọi Bình Định nổi tiếng khắp 3 miền của nước ta. Dòng gà này được biết đến với các đòn đá cực kỳ độc, lạ. Chúng nhanh nhẹn, máu chiến. Nhưng chắc hẳn nhiều người không biết rằng giống gà này có nguồn gốc từ rất lâu đời, từ thời Tây Sơn – Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ thế kỷ 18.
Nếu bạn yêu thích bộ môn đá gà, muốn tìm hiểu nhiều hơn về gà chọi Bình Định nổi danh đất võ. Tiếp tục theo dõi bài viết này của chúng tôi, bạn sẽ có được những thông tin hữu ích về nó.
LỊCH SỬ CỦA GÀ CHỌI BÌNH ĐỊNH
Nhắc tới gà chọi ở Việt Nam, có lịch sử lâu đời nhất, chiến hay nhất có lẽ không đâu khác ngoài Bình Định. Theo dòng lịch sử, dòng gà này có từ thời nhà Tây Sơn ở thế kỷ 18. Khi vua Nguyễn Huệ khởi binh ở Tây Sơn, bắt gặp các chú gà chọi rắn rỏi, ông đã xuất khẩu thành thơ với bài Hùng Kê Quyền.
Tuy nhiên, có một vài thông tin lại cho rằng, dòng gà chọi Bình Định này có “tổ tiên” bắt nguồn từ Trung Quốc. Giả thiết này không phải không có căn cứ. Bởi thời điểm loạn lạc ngày đó, có thể người dân mang giống gà ở nước khác về nhân giống. Thế nhưng đó mới chỉ là giả thiết. Muốn biết câu trả lời chính xác, ta cần phải nghiên cứu gen của chúng.
Đến nay, Bình Định vẫn được coi là cái nôi của bộ môn đá gà truyền thống. Hiện cũng có khá nhiều khu vực phát triển bộ môn này. Nhưng chủ yếu chơi đá gà cựa, do chịu ảnh hưởng bởi ngành công nghiệp đá gà ở một số quốc gia láng giềng như: Lào, Campuchia,…
CÁCH NHẬN BIẾT GÀ CHỌI BÌNH ĐỊNH
Với những người đam mê tìm hiểu, rành về gà chọi, nhìn thoáng qua họ cũng có thể biết đó là loại gà gì. Nhưng còn với những anh em mới vào nghề thì thật khó lòng phân biệt được. Để biết đâu là gà chọi Bình Định, đâu là giống gà khác, chúng ta có thể dựa vào một số dấu hiệu sau:
Thứ nhất – Ngoại hình
Với dòng gà chọi Bình Định thuần chủng, chúng có ngoại hình cao lớn, khung xương to. Trọng lượng trung bình vào khoảng 3 – 3,5kg với gà nuôi để đá chọi. Còn với gà nuôi thả cửa, bán thịt thì trọng lượng có thể lớn hơn, từ 3 – 5kg với gà trống và 3,5 – 4kg với gà mái.
Thứ hai – Chân
Dấu hiệu thứ 2 để chúng ta nhận biết gà chọi Bình Định đó chính là về chân của chúng. Dòng gà này sở hữu bộ xương chân, đùi và bàn chân khá lớn để cân xứng với thân hình vạm vỡ. Theo tìm hiểu của chúng tôi, xương ống của giống gà Bình Định ở vào mức 15cm. Và mức trung bình thì ở khoảng từ 10 – 13cm.
Phía dưới bàn chân của giống gà này có các lớp biểu bì. Và khi chúng trưởng thành, lớp biểu bì này sẽ biến thành lớp sừng cứng, có khả năng gây sát thương cực lớn. Trường hợp gà chọi Bình Định giao chiến với dòng gà khác, chắc chắn chú gà chiến kia sẽ gặp bất lợi. Có thể không làm đối phương trọng thương nhưng cũng khiến đối phương trầy da, tróc vảy, chảy máu.
Thứ ba – Cựa
Hầu hết các chú gà chọi Bình Định đều không phát triển bộ phận này, hoặc có thì cũng rất hiếm. Rất có thể từ xa xưa, chúng chỉ được nuôi để phục vụ đá đòn nên bộ này ít nhiều tiêu biến, không dài như các chú gà nuôi để đá cựa.
Thêm một chút lưu ý cho các anh em là nếu cựa của gà có hai màu khác nhau. Bên cựa trắng, bên cựa đen thì gọi là cựa Nhật Nguyệt. Còn nếu một chân màu trắng, một chân màu đen thì được gọi là thư Hùng Kê. Cả hai loại đều thuộc dòng hàng hiếm, nếu vô tình bắt gặp, anh em đừng bỏ lỡ nhé! Bởi theo các dân sành gà, loại gà sở hữu “linh kê dị tướng” này có khả năng chiến cực hay.
Thứ tư – Lông mỏ
Gà chọi Bình Định chủ yếu nuôi để chọn nên lông của chúng sẽ không dày, rậm như đá gà cựa. Hoặc có chăng cũng sẽ được tỉa tót bớt để đảm bảo không gây cản trở trong quá tình thi đấu. Lông màu ô chiếm tới 50 – 60% lượng gà Bình Định hiện có. Phần còn lại sẽ có màu tía, xám, ô.
Giống gà chọi Bình Định có một ít lông ở khu vực đầu, đùi, cổ. Lông mọc nhiều ở phần cánh và đuôi. Giúp chúng giữ thăng bằng, tạo đòn tấn công đẹp mắt.
Đối với phần mỏ, mỏ của gà chủ yếu là màu trắng hoặc vàng, ngà… không quá khác lạ so với những giống gà chọi ở những khu vực khác.
Thứ năm – Lối đánh
Đây cũng là nét đặc trưng giúp cho gà chọi Bình Định ghi điểm trong mắt những sư kê. Loại gà chiến này có khá nhiều ngón đòn hay có thể kể đến như:
- Sung mãn, lì đòn: Với việc sở hữu thân hình vạm vỡ, gà chọi Bình Định chiến cực sung và lì đòn. Có một số ghi chép nói rằng, dòng gà này có thể chiến tới 40 hồ đòn. Mỗi hồ diễn ra trong khoảng 15 – 20 phút. Cộng thêm 5 – 10 phút giải lao giữa hiệp. Như vậy tính ra chúng có thể đã tới 600 – 800 phút, ứng với 10 – 13 tiếng đồng hồ. Trong khi những giống gà chọi thông thường căng nhất cũng chỉ đá được 10 – 12 hồ là gục hẳn.
- Lực chân mạnh: Như đã phân tích ở trên, giống gà này có xương cẳng chân rất phát triển. Sải chân của nó rất dài, vung rộng và mạng. Nếu tung đòn tấn công vào khu vực trọng yếu như: Đầu, cổ, chân… đối thủ không né kịp có thể “hỏng hình” như chơi.
- Sở hữu đòn thế: Ở dưới chân của nó có lớp sừng rất dày và cứng, vô hình trở thành vũ khí có sức sát thương cực lớn. Cùng với đó là lực tấn công mạnh của chân có thể làm cho đối thủ trở tay không kịp, toác đầu, chảy máu là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Bên cạnh những điểm nổi bật nêu trên, gà chọi Bình Định còn nổi tiếng với sự máu chiến và hung hăng. Khi vào trường gà chiến đấu, chúng khá ngông nghênh, không hề sợ sệt trước bất kỳ đối thủ nào. Mới vào trận, chúng không xông thẳng tới chiến đối phương mà ngay mà sẽ quan sát rồi mới tấn công. Chính vì vậy, chẳng có gì quá khi nói rằng dòng gà chọi này có cả Mưu trí – Khôn ngoan – Sức mạnh. Xứng đáng là “Hùng Kê Quyền” như ông Nguyễn Lữ đã từng ngợi ca.
CÁC DÒNG GÀ CHỌI BÌNH ĐỊNH NỔI DANH NHẤT HIỆN NAY
Nhắc tới gà chọi Bình Định không thể không nhắc tới các giống gà nổi danh như: Bắc
Sông Kon, gà Ngân Hàng, gà Bảy Quéo,… và cùng với đó là hơn 1000 cá thể chọn lọc. Cụ thể từng dòng gà gọi Bình Định như sau:
Dòng gà Ngân Hàng
Vào thời điểm thế kỷ 20, dòng gà này cứ tham gia chiến đấu là giành chiến thắng. Nó được ví von như là cây ATM của sư kê. Chính vì vậy người ta gọi nó là gà Ngân Hàng. Chẳng cần nói gì nhiều, bấy nhiêu thôi cũng đủ thấy loại gà này mạnh và chiến ác liệt như thế nào rồi đúng không?
Dòng gà Ba Bảo
Ba Bảo chính là tên của một trại gà nổi danh ở đất võ Bình Định. Nơi lưu giữ nhiều dòng gà chất lượng, chính cống. Nhiều người còn nói rằng, đây là xứ sở của những chiến kê đỉnh nhất của Bình Định. Theo các thông tin tìm hiểu được, trang trại gà chọi Bình Định này do doanh nhân Phạm Thanh Việt làm chủ và đã từng lọt TOP những thương hiệu tiêu biểu Việt Nam (năm 2018).
Dòng gà chọi Bảy Quéo
Bảy Quéo được biết đến là tên của một nghệ nhân nuôi dưỡng gà nổi tiếng của Bình Định. Thậm chí, có nhiều lời tương truyền cho rằng, ông Bảy Quéo chính là hậu duệ nuôi gà chọi từ thời Tây Sơn. Vậy nên giống gà ông chăm nuôi rất khác so với những vùng đất khác. Cho tới nay, gia đình ông lấy tên Bảy Quéo để đặt cho những chú gà chọi mà gia đình chăm nuôi nhằm phân biệt với những giống gà ở các nơi khác.
Dòng gà chọi Bắc Sông Kon
Nhắc tới chiến kê Bình Định mà không nhắc tới gà chọi Bắc Sông Kon thì quả là thiếu sót lớn. Đây được coi là gà hậu duệ của dòng gà Nguyễn Lữ xa xưa. Sở hữu sức chiến đấu cực kỳ ấn tượng, các đòn đá sắc lẹm và dứt khoát.
Dòng gà chọi Bình Định khác
Bên cạnh 4 dòng gà chọi nổi danh trên, ở Bình Định còn có một số dòng gà nổi tiếng khác bạn có thể lưu tâm tìm hiểu như:
- Gà Hoài Châu, Kim Giao (Hoài Hải) ở Hoài Nhơn.
- Gà Mộc Bài (Ân Phong) ở Hoài Ân.
- Gà Cát Chánh ở Phù Cát.
- Gà Gò Bồi ở Tuy Phước.
- Gà Phú Tài ở Quy Nhơn.
- …
GÀ CHỌI BÌNH ĐỊNH CÓ GIÁ BAO NHIÊU?
Chắc chắn, với dòng gà chọi nổi tiếng, đá hay, thể lực tốt như gà chọi Bình Định thì mức giá để sở hữu chúng cũng không hề rẻ. Hiện nay, mức giá của dòng gà này ở mức vài trăm ngàn cho tới vài triệu đồng/ con (giá này áp dụng đối với gà tơ, gà chọi chưa mở mỏ). Với gà chọi trưởng thành và đã từng chiến đấu, giành chiến thắng. Khi ra trường đấu có thể được định giá lên tới hàng chục triệu đồng cũng không có gì lạ.
Bên cạnh hình thức định giá trên, giá gà chọi Bình Định cao hay thấp còn do chính người mua định giá. Chẳng hạn những chiến kê có ngoại hình ấn tượng, khỏe, chiến tốt… Mắt hai màu, chân hai màu còn có thể được định giá tới hàng trăm triệu. Tuy nhiên, những chiến kê được định giá “khủng” như vậy chủ yếu được chăm nuôi tại các trang trại nổi tiếng như: Bảy Quéo, Ba Bảo… Bởi những dòng gà này được chăm nuôi rất cẩn thận, chắc khỏe, an tâm về chất lượng.
Ngược lại, những chú gà chọi Bình Định khác được bán ở mức giá rẻ hơn do được nuôi ở những nơi không có tiếng, hoặc nguồn gốc không rõ ràng. Đối với các sư kê lão làng, chỉ cần dựa vào kinh nghiệm thực chiến nhiều năm là họ có thể đánh giá được ngay chiến kê nào tốt, chiến kê nào không. Với những anh em không rành về gà chọi, tốt nhất nên mua ở những địa chỉ uy tín, tránh mua ở những nơi không rõ xất xứ. Rất có thể mua phải chiến kê “dởm”, tốn công chăm sóc, đào tạo mà lại không ra gì.
LƯU Ý KHI MUA GÀ CHỌI BÌNH ĐỊNH
Trong thời đại công nghệ 4.0 hiện nay, bạn có thể mua gà chọi Bình Định bằng nhiều cách khác nhau, cả “online” và “offline”. Nhưng khuyên thật lòng anh em, nên:
- Mua gà trực tiếp: Anh em có thể dễ dàng kiểm tra, sờ, nhìn, cảm nhận một cách chính xác về chú gà chiến đó. Tránh trở thành “mồi ngon béo bở” của những thánh lừa treo đầu dê bán thịt chó. Đến trực tiếp trang trại bạn sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn.
- Mua gà online: Nếu bạn ở tỉnh xa, không thể trực tiếp tới trang trại gà mua thì có thể mua online qua mạng. Nhưng hiện hình thức này vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro như đặt hàng gà một đằng, sản phẩm nhận về lại một nẻo. Muốn mua online thì bạn cần tìm hiểu, chọn trang trại uy tín thực sự kẻo lại “tiền mất tật mang”.
KẾT LUẬN
Trên đây là các thông tin liên quan tới gà chọi Bình Định mà chúng tôi muốn chia sẻ tới các anh em. Hi vọng rằng bài viết đã giúp anh em hiểu hơn về dòng gà nổi danh này. Đừng quên tiếp tục theo dõi các bài viết trên website của chúng tôi để cập nhật những thông tin thú vị liên quan tới gà chọi nhé!
